Eukaliptus – więcej niż świeży zapach.

Czy wiecie, ile gatunków eukaliptusa występuje na świecie?

Milena Ivanova*, aromaterapeuta kliniczny z Instytutu Tradycyjnej Medycyny Ziołowej i Aromaterapii w Londynie, MIFPA

Eukaliptus, a dokładniej olejek eteryczny z eukaliptusa, jest dobrze znany na rynku i należy do dziesięciu najczęściej polecanych olejków do każdego domu. Na całym świecie stosuje się go w profilaktyce i leczeniu problemów oddechowych, a także przy przeziębieniach i grypie. Podczas pierwszej wojny światowej olejek eukaliptusowy cieszył się dużą popularnością, ponieważ wykorzystywano go do ograniczania rozprzestrzeniania się meningokokowego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych. Ponownie zastosowano go w czasie epidemii „grypy hiszpanki” w 1919 roku. Obecnie jest jednym z najchętniej wybieranych olejków przez miłośników sauny.

Optymalny wybór na sezon przeziębień i grypy

Olejek eteryczny z eukaliptusa wspiera naturalną zdolność organizmu do walki z drobnoustrojami, dzięki silnym właściwościom przeciwwirusowym, antyseptycznym i antybakteryjnym.

Najbardziej znany olejek eteryczny wspierający oddychanie i zdrowie płuc

Olejek eukaliptusowy jest niezwykle skuteczny w leczeniu objawowym zapalenia oskrzeli, astmy, przeziębienia, grypy, kaszlu z obfitą wydzieliną oraz stanów zapalnych górnych dróg oddechowych. Stosuje się go również w terapii zapalenia zatok, gardła i krtani oraz w przypadku obniżonej odporności.

Olejek eteryczny z eukaliptusa działa chłodząco i łagodzi stany zapalne

Olejek eukaliptusowy przynosi ulgę w bólach stawów, zapaleniu stawów (osteoartrozie), reumatoidalnym zapaleniu stawów, skurczach mięśni i bólach mięśniowych. Jego zapach odstrasza owady i pomaga ograniczać rozwój niepożądanych grzybów.

Energetyczne i emocjonalne działanie olejku eterycznego z eukaliptusa

Olejek eukaliptusowy oczyszcza i odświeża, dodaje energii i podnosi na duchu. Wspiera przy wyczerpaniu, melancholii i poczuciu przygnębienia, wzmacniając wewnętrzną siłę. Działa oczyszczająco na umysł, pomaga redukować negatywne myśli i emocje, przywraca równowagę i inspiruje.

Mówienie o „olejku eukaliptusowym” w liczbie pojedynczej jest jednak dość nieprecyzyjne – dziś wyjaśnię dlaczego.

Znanych jest ponad 600 gatunków eukaliptusa

Drzewa eukaliptusowe (z rodziny mirtowatych) pochodzą głównie z Australii (z kilkoma wyjątkami), gdzie stanowią ponad 75% wszystkich gatunków drzew. Rozległe plantacje eukaliptusa w innych krajach wyrosły z australijskich nasion. Najwięksi producenci eukaliptusa to obecnie Chiny, Hiszpania, Portugalia, RPA i Chile. Istnieje ponad 600 gatunków eukaliptusa, różniących się zarówno cechami drzew (wysokością, kształtem korony, właściwościami liści i kory), jak i składem chemicznym oraz właściwościami olejków eterycznych, które można z nich pozyskać. Olejek eteryczny otrzymuje się z około 20 gatunków.

„Magiczny” składnik eukaliptusa: 1,8-cyneol (eukaliptol)

Siła terapeutyczna olejku eukaliptusowego wynika przede wszystkim z obecności 1,8-cyneolu, głównego składnika chemicznego niemal wszystkich olejków eukaliptusowych (z jednym wyjątkiem). Zawartość 1,8-cyneolu w niektórych olejkach może sięgać nawet 93%. Jego właściwości wykrztuśne i przeciwzapalne sprawiają, że olejki eukaliptusowe są niezwykle skutecznymi i cenionymi środkami w leczeniu przeziębień, grypy i problemów oddechowych. Choć olejki o wysokiej zawartości 1,8-cyneolu są bezpieczne, nie zaleca się stosowania ich w okolicach nosa u małych dzieci i osób w podeszłym wieku, ponieważ mogą powodować skurcze dróg oddechowych.

Najpopularniejsze sposoby stosowania olejku eukaliptusowego:

• Dyfuzja: oczyszcza powietrze, ogranicza rozprzestrzenianie się wirusów i bakterii, wspomaga organizm podczas przeziębień i grypy.
• Olejek do masażu (koniecznie rozcieńczony w oleju nośnikowym): wcierany w klatkę piersiową wspomaga odkrztuszanie.
• Inhalacje: stosowany profilaktycznie i przy pierwszych objawach przeziębienia lub grypy. Eukaliptus globulus, Eukaliptus radiata i Eukaliptus smithii można stosować do inhalacji parowych 2–3 razy dziennie.
• Spray do gardła: łagodzenie bólu gardła i pierwszych objawów infekcji.

Trzy olejki eukaliptusowe, które warto poznać – a mój ulubiony to…

W katalogu Oshadhi znajduje się 16 różnych olejków eukaliptusowych. Spośród nich wybraliśmy trzy szczególnie warte uwagi: olejek eteryczny z Eukaliptusa (E. globulus), BIO, olejek eteryczny z Eukaliptusa australijskiego (E. radiata) oraz mój ulubiony olejek eteryczny z Eukaliptusa cytrynowego BIO (E. citriodora).

Olejek eteryczny z Eukaliptusa australijskiego (Eucalyptus radiata)

Jako pierwszy chcę zaprezentować olejek eteryczny z tzw. eukaliptusa australijskiego, znanego pod łacińską nazwą Eucalyptus radiata. Jest to jeden z najłagodniejszych olejków eukaliptusowych, polecany do stosowania u małych dzieci i osób starszych. Jego popularność wynika z nieco niższej zawartości 1,8-cyneolu oraz obecności alfa-terpineolu. Właściwości terapeutyczne olejku radiata są zbliżone do eukaliptusa globulus, ale jego zapach jest znacznie łagodniejszy i bardziej przyjemny.

Przeciwwskazania:

• Maksymalne stężenie do stosowania na skórę: 12,5%.
• Nie zaleca się aplikacji na twarz u dzieci poniżej 10. roku życia ze względu na obecność 1,8-cyneolu.

Główne składniki chemiczne: 1,8-Cyneol, Limonen, Alfa-terpineol, Alfa-pinen.

Olejek eteryczny z Eukaliptusa BIO (Eucalyptus globulus)

Olejek z Eukaliptusa globulus może zawierać do 85% 1,8-cyneolu i jest silnym środkiem wspierającym odporność. Jego intensywny, odświeżający aromat wypełnia przestrzeń energetyzującą, pełną życia wonią. Osobiście preferuję łagodniejszy zapach innych odmian eukaliptusa. Często stosowany w celu ograniczenia niepożądanej aktywności bakteryjnej, grzybiczej lub wirusowej.

Przeciwwskazania: Nie stosować w pobliżu twarzy dzieci poniżej 10. roku życia ze względu na zawartość 1,8-cyneolu. Maksymalne stężenie w aplikacjach na skórę: 12,5%.

Główne składniki chemiczne: 1,8-Cyneol, alfa- i beta-pinen, limonen.

Olejek eteryczny z Eukaliptusa cytrynowego BIO (Eucalyptus citriodora) BIO
Unikatowy wśród eukaliptusów, Eukaliptus cytrynowy, wyróżnia się wysoką zawartością cytronelalu (należącego do grupy aldehydów) i niskim poziomem 1,8-cyneolu. Uznaje się, że spośród wszystkich roślin zawiera on najwyższe stężenie cytronelalu, co nadaje mu świeży, cytrynowy aromat z subtelnymi nutami róży i kamfory. Aldehydy są cenione za działanie kojące i uspokajające, a także za wysoką skuteczność w zwalczaniu infekcji grzybiczych.

W aplikacjach na skórę należy zawsze stosować rozcieńczony w oleju nośnikowym, aby chronić skórę przed silnym działaniem aldehydów.

Ze względu na niską zawartość 1,8-cyneolu, w przeciwieństwie do innych eukaliptusów, jego działanie udrażniające drogi oddechowe jest ograniczone. Sprawdza się natomiast przy kaszlu z gęstą, żółtą wydzieliną, astmie, infekcjach grzybiczych skóry, rwie kulszowej, neuralgii, napięciu nerwowym, problemach z pamięcią i demencji. Ceniony za właściwości oczyszczające i przeciwzapalne, może również wspomagać hamowanie aktywności wirusa opryszczki.

Pełen życiodajnej energii, na poziomie emocjonalnym i energetycznym eukaliptus cytrynowy chłodzi i uspokaja, jednocześnie odświeżając i ożywiając. Często stosowany w celu oczyszczenia umysłu, ciała i ducha oraz redukcji negatywnych emocji. Pomaga w koncentracji, ma orzeźwiający wpływ na umysł, a także doskonale sprawdza się przy zmęczeniu intelektualnym i intensywnej nauce.

Jeden z najlepszych naturalnych repelentów – eukaliptus cytrynowy stanowi kluczowy składnik mieszkanek odstraszających komary na całym świecie.

Przeciwwskazania: Nietoksyczny i niepodrażniający w odpowiednim rozcieńczeniu.

Główne składniki chemiczne: Cytronelal, cytronelol, izopulegol, neoizopulegol, octan cytronelilu, beta-kariofilen.

Olejek eukaliptusowy można znaleźć w następujących synergicznych kompozycjach Oshadhi: Dobranocka , Czyste Powietrze, Swobodny Oddech, Wodospad Witalności, Naturalne Oczyszczenie.

Na „deser” zostawiłam coś wyjątkowego – Hydrolat z eukaliptusa. Tak jak już pisałam nie raz, temat hydrolatów albo „aromaterapia delikatna” to jeden z moich ulubionych tematów do rozmów.

Podobnie jak olejek eteryczny, hydrolat z E. globulus jest odpowiednią pierwszą linią obrony przed problemami układu oddechowego oraz infekcjami, kaszlem, przeziębieniami, problemami płucnymi i alergiami związanymi z pyłkami.

Według badań przeprowadzonych w Japonii, hydrolat z eukaliptusa wykazuje silne właściwości antyoksydacyjne, zarówno stosowany miejscowo, jak i wewnętrznie. Jest doskonałym stymulatorem odporności, a tym samym delikatnie stymuluje umysł, jak i ciało. Wspiera nas gdy brakuje energii do działania i przy pogorszonym samopoczuciu. 

Hydrolat z eukaliptusa jest odpowiedni do przygotowania syropu na kaszel, a także do płukania ust lub jako woda do płukania gardła. Przy pierwszych objawach przeziębienia lub grypy można stosować 1 łyżeczkę hydrolatu w małej ilości wody co dwie godziny. Hydrolat z eukaliptusa można również stosować do inhalacji w połączeniu z olejkami eterycznymi.

Polecane przepisy z olejkiem eukaliptusowym:

Kombinacja olejków do wsparcia odporności i regeneracji dróg oddechowych

(dla dzieci, 2%) – 30 ml

Idealna zarówno w profilaktyce, jak i po przebytych infekcjach płucnych (np. zapalenie oskrzeli, zapalenie płuc).

W buteleczce szklanej z pompką (30 ml) wymieszać:

• 4 krople olejku eterycznego z Lawendy,
• 3 krople olejku eterycznego z Ravintsary,
• 3 krople olejku eterycznego z Eukaliptusa,
• 3 krople olejku eterycznego z Czarnego świerku,
• 2 krople olejku eterycznego z Rozmarynu,
• 28 ml oleju nośnikowego (np. olej ze słodkich migdałów).

·       Zaleca się dodanie oleju migdałowego na końcu.

Sposób aplikacji:
2–3 pompki olejku rozgrzać w dłoniach i wmasować w klatkę piersiową oraz plecy rano i wieczorem. Profilaktycznie można stosować na szyję (przy bólu gardła), twarz – kości policzkowe i czoło (przy zapaleniu zatok) oraz na stopy i pięty. Unikać kontaktu z oczami. 

Przeciwbólowa kombinacja olejków: na artretyzm i bóle stawów (5%) – 30 ml

Łagodzi dolegliwości bólowe, uspokaja i zmniejsza stan zapalny.

W buteleczce szklanej z pompką (30 ml) wymieszać:

• 9 kropli olejku eterycznego z Eukaliptusa cytrynowego,
• 9 kropli olejku eterycznego z Cyprysu,
• 7 kropli olejku eterycznego z Mirry,
• 7 kropli olejku eterycznego z Rumianku pospolitego,
• 2 krople olejku eterycznego z Kocanki włoskiej,
• 20 kropli maceratu z Arniki,
• 27 ml oleju nośnikowego (np. olej ze słodkich migdałów).

·       Zaleca się dodanie oleju bazowego na końcu.

Sposób aplikacji:
2–3 pompki olejku rozgrzać w dłoniach i wmasować w bolące stawy. Stosować codziennie wieczorem, bez przerw.

Chociaż zima powoli odchodzi, wirusy wciąż dają o sobie znać, a grypa w tym roku wyjątkowo długo nie ustępuje. Warto zatem działać już przy pierwszych objawach i nie czekać, aż choroba całkowicie osłabi organizm. Dbajmy o zdrowie i wypatrujmy nadejścia pięknej wiosny! Jest tuż za progiem.